Op 15 juni debatteerde de Tweede Kamer met minister Schippers over de regeringsvoorstellen voor wijziging van de Drank- en Horecawet. Een wijziging bedoeld om het alcoholgebruik beneden de 16 jaar aan te pakken. Een aanpak overigens die ons inziens te onvolledig is om succesvol te kunnen zijn.
Enkele dagen vóór het Kamerdebat had de Christen Unie een “rondetafelgesprek” georganiseerd over de aanpak van jeugdig zuipen. Daarvoor waren uitgenodigd vertegenwoordigers van alle politieke partijen (twee bleken afwezig), medisch deskundigen, vertegenwoordigers van zorg en preventie, en de alcoholbranche.
Discussie vooraf
Als eerste inleider trad op dokter Van der Lely, de bedenker van de alcoholpoli voor jongeren met een alcoholvergiftiging. Hij hield een krachtig pleidooi voor verhoging van de leeftijdsgrens naar 18 jaar. Na hem sprak de moeder van een meisje dat zich op haar veertiende een coma gedronken had en daardoor haar hersenen behoorlijk beschadigd had. Zij ondersteunde het pleidooi van Van der Lely. Dat deed ook de derde inleider, burgemeester Wienen van Katwijk, die berichtte hoe het gemeentelijke plan tegen het comazuipen getorpedeerd was door CBL en Dirk van den Broek.
Mevrouw Crielaard (CBL) bracht hier tegenin dat het CBL zich de afgelopen twee jaar heel erg druk heeft gemaakt voor betere handhaving van de bestaande leeftijdsgrens van 16 jaar. Waarop het Trimbos Instituut repliceerde dat daar weinig effect van was gebleken. De VVD steunde mevr. Crielaard. Ook de meeste andere partijen waren weinig enthousiast voor een verhoging van de leeftijdsgrens.
Schoten voor de boeg
Geruime tijd vóór het rondetafelgesprek hadden diverse groepen in persberichten en/of in brieven aan Tweede Kamerfracties al hun zienswijze bekend gemaakt. De vier grote gemeenten hadden in een gezamenlijke verklaring bekend gemaakt dat zij voorstander zijn van één leeftijdsgrens voor alle alcohol bij 18 jaar.
Ook Trimbos Instituut, STAP en de alcoholbranche hadden persberichten met hun visie uitgegeven. Als ANGOB hadden wij op 4 juni een persbericht uitgegeven met 6 maatregelen die ons inziens minimaal nodig zijn om het comazuipen snel en effectief terug te dringen (zie daarvoor het hoofdstuk persberichten op de website www.angob.nl).
De Christen Unie had een tien punten plan opgesteld. Vijf van de zes punten van de ANGOB zijn hier in wat andere bewoordingen terug te vinden. Alleen de verhoging van de accijns ontbreekt bij de CU. Beide beginnen met verhoging van de leeftijdsgrens als bewezen effectieve maatregel. Daarnaast bepleit de CU aanvullend een landelijk dekkend netwerk van alcoholpoli’s en een waarschuwing op de fles.
Verder heeft de CU in zijn plan twee punten genoemd die ook al in het wijzigingsvoorstel van de regering voorkomen : intrekken van de drankvergunning van een supermarkt als die driemaal de leeftijdsgrens overtreden heeft, en strafbaarstelling van jongeren beneden de zestien als die op straat met drank worden aangetroffen. Tot slot een aanbeveling aan de gemeenten om Vroeg op Stap te stimuleren, bijvoorbeeld door het koppelen van toegangsleeftijden aan sluitingstijden.
Debat Tweede Kamer
Bij de discussie in de Tweede Kamer dienden CDA en PvdA een amendement in dat het wijzigingsvoorstel afzwakt. De strafbaarstelling van jongeren die alcohol bij zich hebben “op voor het publiek toegankelijke plaatsen” , zou niet moeten gelden binnen supermarkten en slijterijen. Pas als de jeugdige koper naar buiten loopt, zou de politie hem moeten kunnen verbaliseren. Ons inziens zou dat ongelijkheid scheppen tussen die winkels enerzijds en horeca, snackbars en sportkantines anderzijds. De PVV bleek helemaal tegen strafbaarstelling van “16-minners” te zijn. Die partij wil geen nieuwe wetten, alleen betere handhaving van de bestaande.
Verhoging van de leeftijdsgrens werd alleen door CU en SGP bepleit. De overige partijen waren er voor om eerst betere handhaving van de bestaande grenzen na te streven. Iets wat ons inziens het comazuipen nooit kan terugdringen. De meerderheid van de ziekenhuisopnamen wegens comazuipen betreft namelijk 16- en 17-jarigen.
Het ziet er naar uit dat het dus aanmodderen blijft met de DHW. Noch de regering, noch de Tweede Kamer durven het aan om de alcoholbranche of egoïstische kiezers tegen zich in het harnas te jagen, en verschuilen zich achter een beweerd “gebrek aan maatschappelijk draagvlak”.
Dingeman Korf