Alcohol is net zo schadelijk voor de gezondheid als roken. Aldus de conclusie van een internationaal team van wetenschappelijk onderzoekers begin februari jl. Die conclusie gaat nog iets verder dan de conclusie van WHO-adviseur Peter Anderson, die anderhalf jaar geleden vaststelde dat “gezond alcohol drinken” niet bestaat.
Nieuw wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat er jaarlijks naar schatting wereldwijd net evenveel mensen voortijdig overlijden door alcohol als door tabak. Vooral diverse vormen van kanker leveren een grote bijdrage aan die sterfte. Bij kanker van mond, keelholte, slokdarm en maag vormt alcohol één van de belangrijkste oorzaken. Sterfte aan levercirrose is in de Westerse wereld meestal een gevolg van alcohol. Ook bij lever- en borstkanker speelt alcohol vaak een rol. Aldus de onderzoekers in het gezaghebbende Britse medische tijdschrijft The Lancet.
Zo hebben vrouwen die dagelijks één glas alcoholhoudende drank consumeren, al 9 procent meer kans op het krijgen van borstkanker. Bij 3 tot 6 glazen per dag is de kans op borstkanker 41% vergroot ten opzichte van de kans bij helemaal niet drinken. Verder is uit dierproeven gebleken dat alcohol de uitzaaiïng van kanker bevordert.
Ook met betrekking tot hart- en vaatziekten is het effect van alcohol overwegend negatief. Het veelgehoorde sprookje dat alcohol zou beschermen tegen hart- en vaatziekten, is uitsluitend waar voor mensen van 50 jaar en ouder met een laag en zeer regelmatig drinkpatroon. Het optimum ligt bij één glas per twee dagen. Daarboven neemt het effect af, en is bij 2 glazen per dag geheel verdwenen. Wie die halve glazen per dag opspaart tot de zaterdagavond, is slechter af dan zonder alcohol. Een onregelmatig drinkpatroon vergroot namelijk de kans op hart- en vaatziekten. Geheelonthouding is dus nog zo gek niet.
De publicatie in The Lancet beperkt zich tot de gezondheidseffecten van alcohol. De sociale en economische gevolgen blijven buiten beeld. Juist de sociale gevolgen hebben in ons land de laatste paar jaren tot discussie over alcoholproblemen geleid. Openbare geweldpleging in de nachtelijke uren, lawaaioverlast, wildplassen en vandalisme, zorgen voor veel onrust en onbehagen in de samenleving. Dat tast de geestelijke gezondheid aan. Weliswaar leidt het in de regel niet tot een toename van de voortijdige sterfte, maar ook hier is duidelijk van een gezondheidseffect sprake.
Daarnaast levert alcohol een enorme schadepost op voor de economie, enerzijds door directe materiële schade (bijv. bij verkeersongevallen), en anderzijds door kwaliteits- en productiviteitsverlies in het bedrijfsleven.
De auteurs van het artikel in The Lancet denken dat vermindering van de gezondheidsschade door alcohol vooral bereikt kan worden door prijsverhoging van de drank. Een prijsstijging van 10 procent, zou de sterfte aan levercirrose met ruim 7 procent doen afnemen. Accijnsverhoging zet daarom volgens de auteurs meer zoden aan de dijk dan voorlichting over de risico’s. Die laatste heeft volgens hen weinig meetbaar effect.
Dit laatste zij de Nederlandse regering ter overweging aanbevolen, als tegenwicht tegen haar krampachtige redenering dat alcoholmatiging vooral via voorlichting en vrijwillige zelfregulering van de alcoholbranche tot stand moet komen.
Dingeman Korf