Vorig jaar werden 337 jonge kinderen met spoed wegens alcoholvergiftiging opgenomen in de Nederlandse ziekenhuizen. Een toename met 13 procent ten opzichte van 2007. De gemiddelde leeftijd van de slachtoffers was 15 jaar.
Bij spoedopnamen gaat het meestal om gevallen waar het slachtoffer (soms tijdelijk) buiten bewustzijn is (geweest) of in coma verkeert. Gevallen van ernstige alcoholvergiftiging dus. Merkwaardigerwijs liepen de gemeten bloedalcoholgehalten uiteen van 0,3 promille tot 5,5 promille. Het gemiddelde bedroeg 1,9 promille, wat overeenkomt met de hoeveelheid alcohol in tien standaardglazen.
Bij 0,3 promille is iemand gewoonlijk nog lang niet buiten bewustzijn. Als die 0,3 promille geen verschrijving is ( moest het soms 1,3 of 3,0 zijn ? ), dan moet het betreffende kind naast alcohol ook nog iets anders in het lichaam gehad hebben. Gemiddeld waren de slachtoffers bijna drie uur buiten bewustzijn, met uitschieters tot 24 uur.
Kinderarts Van der Lely van de Delftse kliniek voor kinderen met alcoholvergiftiging, vindt het een raadsel dat sommige jongeren een promillage boven de vijf overleven. Alcohol kan al dodelijk zijn vanaf ongeveer 3 promille. Een promillage van 5 is ook voor veel volwassenen dodelijk.
In 2008 werden bijna evenveel meisjes als jongens opgenomen, namelijk 48% meisjes tegenover 52% jongens. Het jongste slachtoffer was 11 jaar. De meeste kinderen (57 procent) kwamen ’s nachts in het ziekenhuis terecht. In de loop van de avond kwam 35 procent. Veelal was er eerst thuis of bij vrienden “ingedronken” vanwege de kosten. Bijna de helft had vervolgens in de tweede helft van de avond het drinkgelag in de kroeg voortgezet.
De meeste kinderen zaten op het VMBO (46%), op de tweede plaats gevolgd door het HAVO (21%). Van het VWO kwam 14% van de slachtoffers. Vier van de vijf slachtoffers woonden nog gewoon met beide ouders thuis, één van de vijf woonde bij een gescheiden ouder. Kinderen van Nederlandse afkomst vormden de overgrote meerderheid (84%) van de patiënten.
Volgens Van der Lely komt comadrinken voor bij kinderen uit alle lagen van de bevolking. Belangrijk is volgens hem dat de drankjes die bij de jongeren in de smaak vallen, niet te duur en gemakkelijk verkrijgbaar zijn.
Het feit dat de meeste slachtoffers nog gewoon bij beide ouders wonen, betekent dat falende opvoeding of falend toezicht één van de oorzaken is van het excessieve drinken van jongeren. Maar zoals Van der Lely al aangeeft, de alcoholbranche draagt ook een deel van de schuld doordat zij drankjes heeft uitgebracht speciaal gericht op de smaak van kinderen. Ook draagt de branche ons inziens schuld door 2009-03-11 dat zij haar reclame via advertenties en TV-spots overwegend op een jong publiek richt. Falende handhaving van de leeftijdsgrenzen, vooral in de supermarkten levert ook een belangrijke bijdrage. En tenslotte de groepsdruk onder de jongeren zelf.
Een beleid gericht op terugdringen van het excessieve drinken door jongeren, kan zich dus niet tot één of twee maatregelen beperken. Nodig is een breed beleid dat op alle hierboven genoemde terreinen maatregelen treft.
Dingeman Korf