In 2010 werd in Noord-Holland Noord de leeftijdsgrens voor de aankoop van alcohol nageleefd door 28 procent van de verkopers. In 2011 was dat gestegen tot 36 procent naleving. Een kleine verbetering, maar nog steeds volstrekt onvoldoende.
Vorige maand publiceerde Universiteit Twente de resultaten van een onderzoek in Noord-Holland Noord naar de naleving van de leeftijdsgrenzen voor alcohol. Daarbij werd onderscheid gemaakt tussen vijf verschillende categorieën verkooppunten. Dat waren respectievelijk: slijterijen, supermarkten, café’s en disco’s, cafetaria’s en sportkantines. Die verkooppunten werden bezocht door 15-jarige “mystery shoppers” die drank probeerden te kopen.
De beste handhaving vond plaats bij de slijterijen: 64 procent handhaving. De supermarkten kwamen niet verder dan iets meer dan de helft daarvan: 36 procent handhaving. De supermarkten moeten dus maar eens in de leer gaan bij de slijters. De handhaving kan bij hen echt veel beter. Eigenlijk is het te gek om los te lopen dat bijna twee van de drie supermarkten zich niet aan de wet houden !
Overigens liggen de cijfers in lijn met die van een landelijk onderzoek van vorig jaar. Daarbij was correcte naleving van de leeftijdsgrenzen geconstateerd bij 40 procent van de slijters en 30 procent van de supermarkten. Ook bij een onderzoek met twee 14-jarige proefkopers in een aantal Gelderse gemeenten afgelopen herfst, bleken de supermarkten en sportkantines de grote boosdoeners.
De slechte handhaving door de supermarkten is maatschappelijk volstrekt onaanvaardbaar. Bij de supermarkten is drank goedkoper dan bij de slijters, en bovendien stunten de supermarkten regelmatig met extra verlaagde prijzen. Jongeren beschikken in de regel over betrekkelijk weinig geld. Daarom kopen zij hun drank bij voorkeur bij de supermarkt. De supermarkten zijn zodoende veruit de grootste leveranciers van alcohol voor jongeren.
Bij het recente onderzoek in Noord-Holland bleken de sportkantines hun leven enigszins gebeterd te hebben. Correcte naleving werd geconstateerd bij 28 procent van de bezochte kantines. Duidelijk beter dan bij het landelijke onderzoek van vorig jaar, toen slechts 4 procent van de bezochte kantines de leeftijdsgrenzen in acht nam. Maar ook het nieuwe percentage naleving is nog steeds slechter dan het percentage van de supermarkten.
De cafetaria’s deden het nog wat slechter dan de sportkantines, met 26 procent naleving. Helemaal onderaan de lijst bungelden de café’s en discotheken, de horeca dus, met 25 procent naleving. Vorig jaar stonden zij nog ver boven de sportkantines. De vraag rijst dan of de sportkantines hun gedrag verbeterd hebben naar aanleiding van de voorlichting, of uit angst voor controle.
Al met al hebben kinderen beneden de leeftijdsgrens, nog ruimschoots de gelegenheid om aan drank te komen. Heel veel verkopers hebben lak aan de leeftijdsgrens voor alcohol, en geven minderjarigen daarmee de gelegenheid om zich lam te zuipen. Zo beroven zij die jongeren van een deel van hun kansen in het leven.
Dingeman Korf