Het National Institute for Health and Care Excellence (NICE) heeft onlangs een aanbeveling gedaan voor het gebruik van het middel nalmefeen (publieksnaam Selincro) bij de behandeling van alcoholafhankelijkheid. Het NICE is zoals de naam al zegt, een instituut dat zich richt op kwaliteitsverbetering in de gezondheidszorg. Een aanbeveling door het NICE betekent dus concurrentievoordeel voor de producent.
Nalmefeen (Engels: nalmefene) zou volgens het persbericht van NICE het eerste middel zijn dat de behoefte aan alcohol vermindert. Hetzelfde werd echter in 1988-1989 ook beweerd bij de lancering van Campral (acamprosaat) door de producent daarvan. Inmiddels is uit langlopend onderzoek gebleken dat slechts één op de vijf alcoholisten (20%) blijvend baat heeft bij het gebruik van Campral. Vandaar dat de Deense producent van Selincro (Lundbeck) en zijn Amerikaanse agent nu proberen aan de andere vier alcoholisten (80%) Selincro te slijten. De aanbeveling door het NICE is een goed startpunt om de voordelen van Selincro breed uit te meten.
De aanbeveling door het NICE is gebaseerd op een drietal onderzoeken, waarbij in totaal ruim 2000 proefpersonen betrokken waren. Na één maand hadden de proefpersonen hun alcoholgebruik gemiddeld met 40 procent verminderd. Na zes maanden werd een reductie van hun consumptie met 60 procent bereikt. Nalmefeen werkt als een motivatie versterker. Om effectief te zijn, moet er dus al enige motivatie aanwezig zijn. Vandaar dat naast het innemen van nalmefeen ook psychotherapie nodig is. Nalmefeen “dwingt” niet tot totale onthouding van alcohol.
Toepassing
Nalmefeen wordt specifiek voorgeschreven voor vermindering van de alcoholconsumptie bij patiënten met afhankelijkheid van alcohol. Het mag alleen worden voorgeschreven in combinatie met psychosociale ondersteuning, gericht op therapietrouw en vermindering van de alcoholconsumptie. Het middel is farmacologisch gezien een opiumantagonist. Het grijpt daardoor in bij het motivatiesysteem in de hersenen. Het gaat de ontregeling van het motivatiesysteem door verslaving tegen, en vermindert daardoor de kans op uit de hand lopen van de consumptie.
Nalmefeen werkt snel. Een half uur na inname begint de werking al, en na twee uur is de werking optimaal. Daardoor is het product bij uitstek geschikt voor toepassing in de huisartsenpraktijk. Het kan door de patiënt nog worden ingenomen op het moment dat die de zucht naar alcohol voelt opkomen. Of preventief, voorafgaand aan een avondje uit. Ideaal dus voor patiënten bij wie de alcoholconsumptie incidenteel uit de hand loopt, maar die nog niet zo verslaafd zijn dat zij iedere dag met alcohol willen beginnen en willen beëindigen.
Door tijdig te beginnen met psychotherapie en het gebruik van nalmefeen, kan voorkomen worden dat de patiënt zover afzakt dat hij in een ontwenningskliniek moet worden opgenomen. Het effect van de combinatie is significant groter dan van uitsluitend psychotherapie of psychotherapie plus een placebo.
Op 22 augustus 2013 maakte het College voor Zorgverzekeringen bekend dat het de minister van Volksgezondheid positief geadviseerd had over vergoeding van nalmefeen uit de basisverzekering. Daarmee zijn er nu drie vergelijkbare middelen voor de behandeling van alcoholverslaafden op de Nederlandse markt: nalmefeen, acamprosaat en baclofeen. Wie bij het ene middel geen baat vindt, kan er nog twee andere proberen. Verder loopt er nog een toelatingsprocedure voor gabapentin.
Dr.ir. D. Korf