Vruchtensappen en frisdranken waaraan alcohol is toegevoegd, zijn onder jongeren razend populair. De drankjes zijn prijzig, maar dat is blijkbaar geen bezwaar want zij zijn zelfs een soort statussymbool geworden. De zoete fruitige smaak appelleert in hoge mate aan de smaak van jeugdige consumenten. Ook de kleur van de drankjes, de vorm van de flesjes en de etikettering, zijn gericht op de smaak van een jeugdig publiek.
Bier en wijn zijn onder de jonge drinkers minder populair dan mixdrankjes. Dat geldt zowel voor jongens als voor meisjes. De mixdrankjes zijn daarbij vooral uitgaansdrankjes. Driekwart van de jongeren drinkt ze uitsluitend in horecagelegenheden.
Bij de verkoop van deze drankjes, letten zowel de horeca als de supermarkten vrijwel niet op de leeftijdsgrens van 16 jaar, waarbeneden geen alcohol gekocht mag worden. De drankjes worden dan ook massaal gekocht door 13- tot 15-jarigen. Op deze leeftijd zijn de mixdrinks de meest geconsumeerde alcoholhoudende dranken. Ruim 72 procent in deze leeftijdscategorie kent ze uit eigen ervaring, en 41 procent drinkt ze regelmatig.
De mixdrankjes worden dus ofwel dóór die jongeren zelf gekocht, of vóór die jongeren door anderen. Hun ouders drinken zelf gewoonlijk bier of wijn, dus de kennismaking gaat niet via het bekende slokje uit het glas van vader of moeder.
Het gemak waarmee jongeren zich breezers, mixdrinks of alcopops kunnen aanschaffen, was niet alleen de verslavingszorg, maar ook politiek Den Haag al geruime tijd een doorn in het oog. Nu is er dan een maatregel genomen. Maar van één, op zichzelf staande maatregel, mogen wij niet al te veel verwachten. Temeer niet omdat de vermelding van het alcoholgehalte op het etiket, een tamelijk vrijblijvende mededeling is.
In dit opzicht was het teleurstellend dat een ander voorstel, waarvan meer effect verwacht mocht worden, werd afgewezen.
Namelijk om de verkoop van mixdrinks en dergelijke in supermarkten te verbieden, en de verkoop uitsluitend nog toe te staan via slijterijen. De indienster van de motie, kamerlid Hermann van Groen Links, gaf als argument hiervoor het feit dat de leeftijdscontrole in gewone winkels heel vaak tekort schiet. Bij slijters ligt dat iets gunstiger. Bovendien ligt voor een jongere een bezoek aan een slijterij minder voor de hand dan een bezoek aan een supermarkt.
De Tweede Kamer steunde wel een drietal andere moties met de strekking jongeren beter tegen alcohol te beschermen. Zo sprak de meerderheid van de Kamer zich ervoor uit dat de regering een verbod instelt op alcoholmarketing die specifiek op jongeren is gericht. Hier waren CDA en VVD de enige tegenstemmers.
Algemene steun van de Kamer, kreeg het voorstel om te komen tot specifiek beleid gericht op alcoholmatiging door jongeren. Zo moeten de GGD’s en basisscholen voorlichting gaan geven over de gevaren van alcohol. Ook mogen winkels voortaan geen stuntaanbiedingen met drank meer doen, of drank tegen dumpprijzen verkopen.
Tenslotte oordeelde de Kamer dat het onderzoeksinstituut NIGZ
€ 450.000,- moest krijgen om het alcoholgebruik onder jongeren beter in kaart te brengen.
Eén maatregel missen wij nog steeds bij de aanpak van de alcoholproblematiek. Namelijk het verplicht stellen van een waarschuwing tegen mogelijke nadelige gezondheidseffecten op de verpakking. Bij tabaksproducten is een dergelijke waarschuwing, zelfs in bijzonder harde bewoordingen, allang gemeengoed. Waarom dan bij alcoholhoudende dranken geen waarschuwing dat zij nadelige effecten kunnen veroorzaken?
Dingeman Korf