terug

Alcoholvergiftiging vooral zaak van jongeren

Jaarlijks krijgen de afdelingen voor spoedeisende eerste hulp (SEH) van de Nederlandse ziekenhuizen ongeveer 5300 gevallen van alcoholvergiftiging te behandelen. Meer dan de helft van die patiënten (circa 3200) valt in de leeftijdsklasse van 15 tot 25 jaar. Comazuipen is in die leeftijdsklasse nog verontrustend gewoon.

In sociaal opzicht is comazuipen het meest zorgwekkend beneden de wettelijke leeftijdsgrens. Dat betreft namelijk jongeren die willens en wetens de leeftijdsgrens (dus de wet) aan hun laars lappen. Een mentaliteit waaruit gemakkelijk crimineel gedrag als vandalisme of geweldpleging kan voortkomen.

Ook medisch is comazuipen beneden de leeftijdsgrens het meest zorgwekkend. Op die leeftijd is de kans op blijvende hersenschade het grootst. Eén van de redenen waarom met ingang van dit jaar de leeftijdsgrens is verhoogd van 16 naar 18 jaar.
Het effect van die verhoging zal de komende jaren geleidelijk zichtbaar worden. Geleidelijk omdat ouders en jongeren jaren gewend zijn geweest aan een grens van 16 jaar. Jongeren die in 2013 mochten drinken en in 2014 niet meer, zullen weinig geneigd zijn om zich aan de wet te houden. De snelheid en de energie waarmee ouders en opvoeders die nieuwe grens onderdeel van de opvoeding maken, bepaalt voor een groot deel de snelheid waarmee het comazuipen beneden de leeftijdsgrens gaat afnemen.

Keerpunt bereikt?
Alcoholvergiftiging beneden de leeftijd van 18 jaar, wordt sinds 2007 geregistreerd door het Nederlands Signalerings-Centrum Kindergeneeskunde. Daardoor valt na te gaan wat het effect is geweest van eventueel getroffen maatregelen.

In 2007 bedroeg het aantal gevallen van alcoholvergiftiging waar een kinderarts aan te pas was gekomen 297. In 2013 was dat aantal gestegen tot 713 ! Meer dan een verdubbeling. Overigens was het verschil met 2012 slechts klein, want toen waren het er 706 geweest. Dit zou het begin van een stabilisering kunnen zijn. En daarmee een goed uitgangspunt voor de zo dringend gewenste vermindering van het aantal comazuipers.

De gemiddelde leeftijd van de opgenomen kinderen bedroeg 15,5 jaar. Een gemiddelde beneden de leeftijdsgrens ! Dat betekent dat globaal gezien de helft van de comazuipers jonger was dan 15,5 jaar. Bij de jongens was het gemiddelde 15,6 jaar, bij de meisjes 15,3 jaar. Het jongste slachtoffer in 2013 was 12 jaar oud.

De verdeling van de comazuipers over de verschillende leeftijden, is sinds 2007 flink veranderd. Was in 2007 het aandeel van de 16- en 17-jarigen pas 31 procent van het totaal, in 2013 was dit opgelopen tot 56 procent. Meer dan de helft van de comazuipers was dus meerderjarig en gerechtigd om zwak-alcoholhoudende drank te kopen en te drinken. Het aandeel van de 12-, 13,- en 14-jarigen was overeenkomstig afgenomen van 39 procent in 2007 naar 17 procent in 2013.

De verhouding tussen jongens en meisjes is al die jaren nagenoeg gelijk gebleven, namelijk iets meer jongens dan meisjes. In 2013 vormden jongens 53 procent en meisjes 47 procent van de patiënten.

Het gemiddelde bloedalcoholgehalte bedroeg 1,88 promille, even hoog als in 2012. Het hoogste gemeten bloedalcoholgehalte was 4,2 promille. Een promillage dat dodelijk kan zijn. Jongens dronken gemiddeld wat meer dan meisjes, hun gemiddelden bedroegen respectievelijk 1,96 promille en 1,80 promille.

Achtergronden
Van bijna tweederde van de opgenomen jongeren is het opleidingsniveau geregistreerd. Dat gaf de volgende verdeling te zien : 34 procent volgde een VMBO-opleiding, 20 procent een HAVO-opleiding,18 procent een VWO-opleiding en 13 procent een MBO-opleiding. Doodgewone scholieren dus, verdeeld over alle schooltypen.

De gezinssamenstelling gaf ook al geen opmerkelijke dingen te zien : 65 procent kwam uit een traditioneel gezin, 10 procent uit een pleeggezin, 9 procent uit een gezin met gescheiden ouders. De culturele achtergrond was Nederlands bij 87 procent en Surinaams bij 3 procent. Diverse overige achtergronden alle minder dan 1 procent.

Tussen de ruim 700 comazuipers beneden de leeftijd van 18 jaar en de circa 3200 gevallen van alcoholvergiftiging beneden de 25 jaar, gaapt een verschil van 2500. Dat maakt duidelijk dat zelfs 100 procent naleving van de nieuwe leeftijdsgrens, het comazuipen niet de wereld uit zal helpen.

Dingeman Korf