Het Nederlandse cannabisbeleid is een compromis. Het laat gemeenten dan ook veel vrijheid om hetzij te gedogen, hetzij aan te scherpen. Voorkómen van overlast is voor veel gemeenten zeer belangrijk.
Omdat in de ons omringende landen het cannabisbeleid veel strenger is dan bij ons, komen veel buitenlanders in Nederland van cannabis “genieten”. In de gemeenten langs de Nederlandse grenzen leidt dat tot overlast, dealers klampen willekeurige voorbijgangers aan, gebruikers kruipen stoned achter het stuur, enz. Venlo en Maastricht proberen wietshops uit het stadscentrum weg te krijgen en te verplaatsen naar locaties dicht bij de grens. Roosendaal heeft ze eenvoudigweg gesloten.
Andere gemeenten, meestal wat verder van de grens gelegen, pleiten daarentegen juist voor versoepeling van het beleid, met name voor wat betreft de kweek van cannabis en de levering door de kwekers aan de verkopers. Sommige pleiten zelfs voor gemeentelijke kwekerijen, die de plaatselijke “coffeeshops” moeten bevoorraden. Momenteel zijn kweek en groothandel grotendeels in handen van criminele organisaties.
Nederland telt ongeveer 700 wietshops, verdeeld over 106 gemeenten. Ons land telt in totaal 443 gemeenten. Slechts een kwart van alle gemeenten heeft dus één of meer wietshops binnen zijn grenzen. Het aantal shops is al jarenlang licht dalende. Van 2005 op 2007 nam bijvoorbeeld het aantal gedoogde verkooppunten met 3,7 procent af.
Om gedoogd te worden, moeten de shops zich aan een aantal regels houden. Ze mogen geen reclame voor hun zaak maken (idee voor het alcoholbeleid ?), zij mogen geen harddrugs aanwezig hebben, geen alcohol verkopen, geen overlast veroorzaken en niets verkopen aan jongeren beneden de achttien jaar. In 2007 zijn er 88 overtredingen van de gedoogbepalingen geconstateerd. In 2005 waren dat er 69. Het is niet bekend of de toename een gevolg is van intensiever controleren.
Afgelopen voorjaar hielden Nederlandse “coffeeshopgemeenten” topoverleg in Maastricht. De acht Limburgse coffeeshopgemeenten besloten daar om een pasjessysteem in te voeren voor gedoogde wietshops. De gebruikers moeten dan als het ware “lid” worden van de shops, en krijgen alleen toegang op vertoon van hun pasje. De gebruikers worden zo enigszins uit de illegaliteit gehaald. Ontsporend gedrag zal eerder opvallen. Gedacht kan ook worden aan een koppeling met de verslavingszorg (ieder jaar een nieuw pasje na een gesprek met de verslavingszorg).
Buitenlanders worden door het pasjessysteem geweerd uit de gedoogde shops. Daardoor zal het drugstoerisme afnemen en dus ook de overlast. Inmiddels hebben de gemeenten Eindhoven en Enschede besloten eveneens een pasjessysteem in te voeren.