Foodwatch is een organisatie voor consumentenbescherming. Zij zet zich in voor gezonder consumeren en tegen misleidende marketing. Onlangs presenteerde de organisatie een 15-puntenplan voor betrouwbare etikettering. Onderdeel daarvan opheffing van de uitzonderingspositie voor alcohol.
Foodwatch is in 2002 in Berlijn opgericht door een voormalig directeur van Greenpeace. De organisatie is tot nu toe actief in Duitsland, Frankrijk en Nederland. Zij wil een einde maken aan voedselfraude, onveilig voedsel, misleidende claims en misleidende etikettering.
De organisatie constateert dat voedselproducenten de consument dikwijls bewust misleiden. Vaak met teksten die officieel zijn toegestaan. Meestal is die situatie historisch zo gegroeid. De Europese Gemeenschap heeft al jaren geleden het onderwerp “informatieve etikettering” op de agenda gezet. Sindsdien is er een aantal regels opgesteld waar de marketing van voedings- en genotmiddelen aan moet voldoen.
Echter, regels opstellen is één ding, ze naleven is vers twee. De overheid is vaak te laks met het afdwingen van naleving. Daarnaast dekken de bestaande regels nog lang niet het hele veld van de voedselveiligheid af. Daarom is Foodwatch met een 15-puntenplan gekomen voor betrouwbare etikettering. Punt één moet zijn: informatie gaat vóór reclame. De belangrijkste productinformatie moet op de voorkant van de verpakking staan, in grote letters en in begrijpelijke taal.
Alle productinformatie moet duidelijk leesbaar zijn, ook voor oudere of slechtziende consumenten. De huidige minimaal vereiste lettergrootte van 0,9 millimeter moet verhoogd worden naar 2 millimeter. Afbeeldingen moeten realistisch zijn en de tekst moet het gehalte van aangeprezen ingrediënten vermelden. Bijvoorbeeld op de verpakking van vruchtenyoghurt moet staan welke vruchten en hoeveel daarvan. Ook moet het land van herkomst vermeld worden, evenals toevoegingen (bijv. aroma’s).
Bij dierlijke producten en ingrediënten dient de herkomst en productiemethode traceerbaar te zijn. Hebben bijvoorbeeld kippen genetisch gemodificeerde mais gegeten, dan dient dit vermeld te worden. “Verkopen van lucht” moet verboden worden, verpakkingen dienen voor minstens 70 procent van het volume gevuld te zijn.
Interessant is het feit dat Foodwatch stelt dat het alcoholpercentage van dranken, bonbons, enzovoorts altijd op het etiket vermeld moet staan. In de Europese etiketteringsregels die in 2011 waren aangenomen, was door de alcohollobby een vrijstelling voor alcoholhoudende dranken bedongen. In Nederland werden de Europese etiketteringsregels begin vorig jaar van kracht, inclusief de uitzonderingspositie voor alcohol.
Foodwatch stelt zich dus op hetzelfde standpunt als de RSPH waarover wij in november schreven in dit blad. De Britse Europarlementariër Glenis Willmott heeft in het Europarlement een voorstel ingediend om de uitzonderingspositie voor alcohol te beëindigen.
Als laatste vraagt Foodwatch tenslotte een totaalverbod op gezondheidsclaims op de verpakking. Sinds 2012 heeft de EU van de 4.000 voorgestelde claims er slechts 222 goedgekeurd. Met andere woorden 95% is afgewezen. Voedsel is geen medicijn. Claims dat het wel zo zou zijn, kunnen leiden tot een onevenwichtig voedingspatroon. Gezondheid is het meest gebaat bij een evenwichtig en gevarieerd voedingspatroon.