Leverschade ontwikkelt zich sluipenderwijs, zonder aanwijsbare symptomen. Veel gebruikers van alcohol hebben geen idee dat zij leverfalen onder de leden hebben, totdat het te laat is. Eénderde van de patiënten die in het ziekenhuis worden opgenomen, sterft binnen enkele maanden.
In Groot-Brittannië is de afgelopen 30 jaar de sterfte aan leverziekten vervijfvoudigd. Alleen al de afgelopen tien jaar vond bijna een verdubbeling plaats. Die toename verliep parallel met de toename van de alcoholconsumptie in het land. Twee onderzoekers van de universiteit van Southampton en het Southampton General Hospital, dr. Nick Sharon en dr. Michael Moore, redeneerden dat de sterfte aan leverfalen teruggedrongen kon worden wanneer de ziekte vroegtijdiger ontdekt kon worden.
Samen met hun medewerkers, hebben Sharon en Moore een test ontwikkeld waarmee leverschade in een eerder stadium ontdekt kan worden. Hierbij wordt een vijftal gegevens van het bloed bepaald : hyaluronzuur, collageen, albumine, bloedstolling en bloedplaatjes. Op basis daarvan kan bepaald worden hoeveel kans de betreffende proefpersoon heeft om binnen vijf jaar leverfibrose of levercirrhose te ontwikkelen. Het onderzoek werd gepubliceerd in oktober 2013 in de British Journal of General Practice.
De proefpersonen worden naargelang de uitkomst van de test ingedeeld in een groene, oranje of rode groep. Op grond daarvan heeft de test in het dagelijks spraakgebruik de naam gekregen van de Southampton Verkeerslicht Test (Southampton Traffic Light test of STL-test). Indeling in de groene groep betekent voor de betreffende persoon dat er nog geen beginnende leverschade is en dat het hoogst onwaarschijnlijk is dat hij of zij binnen vijf jaar aan leverfalen zal overlijden. De oranje groep heeft 50 procent kans dat er reeds fibrose of cirrhose in de lever aanwezig is, en de rode groep heeft vrijwwel zeker reeds (enige) leverschade (fibrose of cirrhose).
De STL-test is ontwikkeld aan 393 proefpersonen, allen forse drinkers. In de rode groep belandde 12 procent van hen, in de oranje groep 40 procent en in de groene groep 48 procent. Bij geen van de proefpersonen kon met de gebruikelijke tests leverschade worden aangetoond. Met andere woorden, als zij zich via hun huisarts hadden laten testen, hadden zij waarschijnlijk te horen gekregen “uw lever mankeert niets”. Met mogelijk dramatische gevolgen enkele jaren later.
De uitkomst van de test werd met de proefpersonen besproken. Een jaar later werd nagegaan hoe het stond met de drinkgewoonten van hen. Tweederde van de patiënten uit de rode groep had zijn alcoholconsumptie drastisch teruggeschroefd, tot beneden de door de WHO aangegeven grens. De oranje groep scoorde bijna even hoog. Van de patiënten uit de groene groep had ruim éénderde zijn consumptie zo drastisch verminderd.
Dr. Sharon concludeert dat met de relatief goedkope en eenvoudige STL-test veel beginnende leverschade vroegtijdig kan worden opgespoord. Sinds 1996 zijn in het Southampton General Hospital 4000 patiënten behandeld met leverschade. Maar liefst driekwart van hen was bij opname onwetend van het feit dat zij leden aan leverschade. Die situatie kan met de nieuwe test voorkomen worden. Dat kan honderden levens redden. Eigenlijk zouden alle forse drinkers de test moeten doen.