Te veel verslaafden in Nederland krijgen een niet-werkzame behandeling vergoed. Zij blijven die behandeling genieten, of trekken van de ene naar de andere behandeling zonder dat zij hun verslaving de baas worden. Aldus Zorginstituut Nederland, de belangrijkste adviseur van de minister van Volksgezondheid.
Sinds in 2008 de bekostiging van de gezondheidszorg is gewijzigd, zijn er tal van nieuwe klinieken opgericht voor de behandeling van verslaving. Een deel van hen werkt met bewezen effectieve methoden, maar een ander deel niet. De nieuwe klinieken hebben inmiddels een marktaandeel van 7 procent. Reden voor de minister om te vragen of het hieraan uitgegeven geld wel goed besteed is.
Het advies van het Zorginstituut geeft tal van voorbeelden van verzinsels (vaak van “ervaringsdeskundigen”) die zonder kritische evaluatie tot therapie zijn uitgeroepen. Zo is er een kliniek die bij navraag door de zorgverzekeraar, verslaafden trachtte te genezen met behulp yoga en paardrijden. Een andere dacht dat zwemmen met dolfijnen zou werken. Weer een andere judo en fitness.
Het Zorginstituut constateert : “Er zijn situaties waar duidelijk is dat de euro’s premiegeld die wij besteden aan verslavingszorg, niet goed terechtkomen. Dergelijke behandelingen zouden uit het basispakket gehaald moeten worden”.
Verder stelt het Zorginstituut dat ambulante behandeling niet alleen goedkoper is, maar vaak ook effectiever dan opname in een kliniek. De patiënten blijven in eigen huis, en leren daar met hun problemen om te gaan. De huisgenoten worden deelgenoten in het genezingsproces. Dat werkt directer dan dat de patiënt na weken afwezigheid “clean” uit een kliniek terug komt, en in de onveranderde thuissituatie grote kans loopt meteen weer terug te vallen.
Zorgverzekeraars zouden volgens het Zorginstituut in hun polis moeten opnemen dat voor opname in een nieuwe kliniek van te voren toestemming gevraagd moet worden. Dan kan de verzekeraar eerst poolshoogte nemen alvorens toestemming te verlenen.