Bij de jaarwisseling is het traditie terug te kijken naar het voorbije jaar, en vooruit naar de toekomst. Als ANGOB stellen wij daarbij de vraag: wat is er veranderd met betrekking tot de alcoholproblemen in ons land, is dat een verandering ten goede of ten kwade, en wat mogen wij voor de nabije toekomst verwachten?
In 2001 hadden de effecten van de per 1 november 2000 ingegane wijzigingen van de Drank- en Horecawet zichtbaar moeten worden. Het publiek heeft daarvan echter nog weinig gemerkt. Het meeste heeft zich achter de schermen afgespeeld, zoals de voorbereiding voor de uitvoering van het nieuwe beleid. Veel barmedewerkers van (sport)kantines zijn bijvoorbeeld op cursus geweest.
De nieuwe wet verplicht barmedewerkers, caissières en slijters om jongeren naar een bewijs van hun leeftijd te vragen. Drie maanden na de invoering van de wet, bleek 94% van de caissières, 91% van de barkeepers en 85% van de slijters, nooit om zo’n leeftijdsbewijs te vragen.
Bij de kassa’s van supermarkten staan sindsdien vriendelijke bordjes die mededelen dat aan personen beneden 16 jaar geen alcohol wordt verkocht. Het effect van die bordjes blijft echter nihil als de leeftijd niet gecontroleerd wordt ! Het rijden onder de invloed van alcohol is het afgelopen jaar niet merkbaar afgenomen. Het geweld op straat evenmin. Het excessief drinken door jongeren lijkt zelfs nog steeds toe te nemen.
Wèl zijn er het afgelopen jaar harde woorden over de alcohol te horen geweest. Vooral in november, bij de behandeling van de alcoholnota in het parlement, lieten diverse politici scherpe opmerkingen horen over met name het promotiebeleid van de alcoholbranche. Het lijkt erop dat de politiek zo langzamerhand een vuist gaat maken tegen alcoholproblemen. De alcoholbranche heeft echter een aantal politieke zwaargewichten aan haar zijde. Bovendien weet zij donders goed welke maatregelen slechts symbolische waarde hebben. Die maatregelen probeert zij politici aan te praten.
De alcoholbranche zegt met de overheid te willen meewerken bij bestrijding van de excessen. Zij zegt zelf het misbruik te zullen gaan bestrijden, mits de overheid ook uitsluitend het misbruik zal bestrijden en het gebruik ongemoeid zal laten. Dat opent de deur voor eindeloze discussies. En intussen gebeurt er weer niets.
Om verder de publieke opinie zand in de ogen te strooien, worden ontdekkingen over positieve effecten van wijn of bier, in de argumentatie gebruikt alsof het om positieve effecten van alcohol zou gaan. Daarbij publiek en publiciteitsmedia tot de mening brengend dat alcohol toch ook wel wat goeds heeft.
Voor het komende jaar mogen wij een voortzetting verwachten van het verzet van de branche tegen iedere maatregel die het Nederlandse alcoholgebruik daadwerkelijk omlaag zou brengen. Waakzaamheid blijft geboden !
dr.ir. D. Korf